Kafiye.Net

Ruhlarla söhbət




Озарбойжонлик таниқли шоир Вагиф Аслан муаллимнинг “Руҳлар билан суҳбат” номли поэмасини ўз она тилимга ўгирдим. Ушбу поэмани турк тилига доимий ҳамкорим, қадрдон ижодкор дўстим,шоир,ёзувчи ва таржимон Юсуф Аслан бей афанди таржима қилдилар.Таржима жараёнида менга ўз кўмакларини аямаган шоир дўстларим Сагиф Гараторпак, Имран Касимов, Юсуф Аслан бей афанди ва ушбу поэма таржимасини ишониб топширган Турк тилли давлатлар сиёсатини қўллаб-қувватлаш фонди раҳбари Нусрет Мамедов ва таниқли шоир Вагиф Аслан жанобларига ўз миннатдорчилигимни билдираман.

Шоир Вагиф Асланнинг “Руҳлар билан суҳбат” поэмаси Бишкекда фаолият юритаётган туркий тилли давлатлар сиёсатини қўллаб-қувватлаш жамғармаси буюртмаси билан ўзбек тилига таржима қилинди. Озарбайжон Ёзувчилар уюшмасининг Шеки шўбаси раиси, шоир Вагиф Аслан бу тарихий-фалсафий асарни аждодлар мозорларидан энг қадимги инсон манзилгоҳларига, Гобустон ва Азих ғорларига манбалар ва йилномалар орқали саёҳат қилиб яратган.

Ёзма манбалар асносида муаллиф Озарбайжон туркчасида ҳали ҳам жонли ва тасвирий далил сифатида қўлланиб келаётган сўз ва иборалардан фойдаланиб, умумтуркий тафаккур тарзининг тарихий-генетик манзарасини яратишга ҳаракат қилган.

Асарда туркий халқлар Совет даврида қандай шафқатсиз тазйиқларга учраганликлари, рус босқини остида келганликлари ҳақида ҳикоя қилинади.

Китобда хонликларга бўлиниш, буюк туркий давлатлар давридаги зиддиятлар акс этган. Билга Хоқон, Мата Хоқон, Алпэр Тўнга замонларига бир назар ташланиши турк – Турон бирлиги даъвосига ўҳшаб кетади..

Бу шоирнинг тарихий ва фалсафий қарашларининг охири эмас. Муаллиф Шумер даврига эндигина йўлга тушишни ўз олдига мақсад қилиб қўйган ” бир оёғи Тинч океанида, иккинчи оёғи эса Атлантика океанида бўлиб,осмонни елкасида тутиб турган турк”нинг дунё маданияти ва инсоният тараққиётига қўшган ҳиссасини санаб ўтганида ўқувчи қалби ғурурга тўлади. Тарихий мағлубиятларимизнинг сабаблари ойдинлашгани сари Турон Бирлигига борадиган йўлнинг муқаддаслиги кўзга ташланади. Поэма ёвузлик ва ёвузликка элтувчи террорчилар, вандаллар, маняклар ва босқинчи кучларнинг қўлларида бўлган душман устидан ҳақиқат ва адолат жарчиси -туркларнинг ғалабаси билан тугайди.

Ёзилиш тарзи ва оригинал услуби билан ажралиб турадиган “Руҳлар билан суҳбат” поэмаси шоира-таржимон Гулзира Шарипова томонидан ўзбек тилига таржима қилинди. Шоир Вагиф Асланнинг Анадолу турки ва ўзбек туркчасида алоҳида китоб сифатида чоп этилган “Руҳлар билан суҳбат” поэмаси яқин кунларда Бишкекда бўлиб ўтадиган “Иссиқкўл-Турк дунёсининг дурдонаси” қўшиқ фестивали доирасида ўқувчиларга тақдим этилади. Китоб Бишкекдаги “Улуу ТООЛОР” нашриётида 500 нусха тиражи билан босилиб чиқди.

Асарни машҳур шоир-таржимон Юсуф Аслан ҳам турк тилига таржима қилган ва бир неча кун олдин, китоб турк тилида чоп этилган.

Шуни таъкидлаш лозимки, фонд ўз анъаналарига содиқ қолган ҳолда китобларни бепул тарқатади. Эслатиб ўтамиз, бу жамғарманинг бепул таржима қилиниб, чоп этган ва тарқатган 119-китобидир.

Бундан ташқари, Бишкекда бўлиб ўтадиган “Иссиқкўл-Турк дунёсининг дурдонаси” қўшиқ фестивали доирасида Озарбайжон Миллий консерваторияси профессори, санъатшунослик фанлари доктори, мусиқачи Аббасгулу Нажафзоданинг”Озарбайжон миллий нафас чолғу асбоблари (Органологик ва тарихий тадқиқотлар)”монографияси турк ва ўзбек тилида,Нигор Ҳасанзоданинг “Шеърлар тўплами”турк,ўзбек ва озарбойжон тилларида, Сайман Арузнинг “Юз йил инқилоб” асарларини турк ва ўзбек тилларидаги тақдимоти ва бошқа муаллифлар асарларининг тақдимоти режалаштирилган.

Шоир Вагиф Асланнинг “Руҳлар билан суҳбат” поэмаси веб-сайтда электрон китоб шаклида чоп этилган.. Поэмани ушбу ҳавола орқали ўқиш мумкин:

1. Турк ичида: http://turktoday.info/biblioteka-turciya.html

2. Ўзбек тилида: http://turktoday.info/biblioteka.html

Şair Vaqif Aslanın “Ruhlarla söhbət” poeması özbək dilinə tərcümə edilib nəşr edilmişdir.

Şair Vaqif Aslanın “Ruhlarla söhbət” poeması Bişkekdə fəaliyyət göstərən Türkdilli dövlətlərin siyasətinə dəstək fondunun sifarişi ilə özbək dilinə çevrilib nəşr edilmişdir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi (AYB) Şəki bölməsinin sədri, şair Vaqif Aslan əcdad məzarlarından başlayıb ən qədim insan məskənlərindən Qobustana və Azıx mağarasınadək mənbələr və salnamələr əsasında səyahət edərək bu tarixi – fəlsəfi əsəri ərsəyə gətirmişdir.

Yazılı mənbələrin tükəndiyi məqamlarda Azərbaycan türkcəsində indinin özündə də işlənməkdə olan söz və ifadələrdən canlı və əyani sübut kimi istifadə edən müəllif ümumtürk təfəkkür tərzinin tarixi – genetik mənzərəsini yaratmağa çalışmışdır.

Əsərdə sovet dönəmində türk xalqlarının necə bir amansız repressiyaya məruz qalması, onların rus işğalı altına düşməsi kitabda təsvir edilmişdir.

Kitabda xanlıqlara bölünmələr, böyük türk dövlətləri zamanındakı çəkişmələr öz əksini tapmışdır. Bilgə xaqan, Mətə xaqan, Alpər Tonqa zamanlarına baxış türk- Turan birliyinə çağırış kimi səslənir.

Şairin tarixi-fəlsəfi priyomları bununla bitmir. Əratta, Şumer dövrünə enməyi qarşısına məqsəd qoyan müəllif “bir ayağı Sakit okeanda, digər ayağı Atlantik okeanda olub, göyləri çiynində saxlayan türkün” dünya mədəniyyətinə və bəşəri inkişafa verdiyi töhfələri sadaladıqca oxucunun qəlbi qürur hissi ilə dolur. Tarixi məğlubiyyətlərimizin səbəbləri açıqlandıqca Turan Birliyinə gedən yolun müqəddəsliyi aydınca görünür. Poema bədxahlıq və şər daşıyıcısı olan terrorist, vandal, manyak və işğalçı qüvvələrin və bu qüvvələrin əlində olan ermənilər üzərində haqq və ədalət carçılarının – türklərin qələbəsi ilə başa çatır.

Yazılış tərzi və üslubuna görə öz orijinallığı ilə seçilən “Ruhlarla söhbət” poemasını özbək dilinə şair-tərcüməçi Gülzira Şəripova çevimişdir. Şair Vaqif Aslanın Anadolu və özbək türkcələrində ayrı-ayrılıqda kitab şəklində nəşr edilən “Ruhlarla söhbət” poeması yaxın zamanda Bişkekdə keçirilməsi nəzərdə tutulan “İssık Kul Türkün İnci Dünyası” adlı bir mahnının festivalı çərçivəsində oxuculara təqdim olunacaqdır. Kitab, Bişkekdəki “Uluu Toolor” nəşriyyatında 500 nüxsə ilə çap olunmuşdur.

Əsər türk dilinə də tərcümə edilmişdir Tanınmış şair-tərcüməçi Aslan Yusifi kitabı türk dilinə tərcümə etmişdir. Bir neçə gün əvvəl kitab artıq türk dilində işıq üzü görmüşdür.

Qeyd edək ki, Fond öz ənənələrinə sadiq qalaraq, kitabları pulsuz yayacaqdır. Xatırladaq ki, bu, Fondun tərcümə etdirib, nəşr edib pulsuz yaydığı 119-ci kitabdır.

Bundan başqa, Bişkekdə keçiriləcəyi nəzərdə tutulan “İssık Kul Türkün İnci Dünyası” adlı bir mahnının festivalı çərçivəsində Azərbaycan Milli Konservatoriyasının professoru, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, musiqiçi Abbasqulu Nəcəfzadənin “Azərbaycan milli nəfəs çalğı alətləri (Orqanoloji-tarixi tədqiqat)” monoqrafiyası türk və özbək dillərində (Monoqrafiya ermənilərin xülyalarını puç etməyə hesablanıb), Nigar Həsənzadənin “Şeirlər toplusu” türk, özbək və Azərbaycan dillərində, Sayman Aruzun “Yüz il inqilab” türk və özbək dillərində və başqa müəlliflərin əsərlərinin təqdimatı planlaşdırılır.

Şair Vaqif Aslanın “Ruhlarla söhbət” poeması elektron kitabı şəklində sayta yerləşdirilib. Poemanı bu linkdən oxumaq olar:

1. Türk dilində: http://turktoday.info/biblioteka-turciya.html

2. Özbək dilində: http://turktoday.info/biblioteka.htm

lŞair Vakıf Aslan’ın “Ruhlarla Sohbet” şiiri Türkçeye çevrildi ve yayınlandı.

Şair Vakıf Aslan’ın “Ruhlarla Sohbet” şiiri Türkçeye çevrildi ve Bişkek’teki Türk Dili Konuşan Ülkelerin Politika Destek Vakfı’nın emriyle yayınlandı. Azerbaycan Yazarlar Birliği’nin (AWU) Şeki şubesi başkanı şair Vakıf Aslan, bu tarihi ve felsefi eseri ata mezarlarından en eski insan yerleşimlerine, Gobustan ve Azıh mağaralarına kaynaklar ve tarihler temelinde seyahat ederek yarattı.

Yazılı kaynakların tükenmesi sırasında yazar, Azerbaycan Türkçesinde hala kullanılan kelime ve ifadeleri canlı ve görsel kanıt olarak kullanarak, tüm Türk düşünce tarzının tarihsel-genetik bir resmini oluşturmaya çalıştı.

Kitap, Türk halklarının Sovyet döneminde nasıl acımasız bir baskıya maruz kaldıklarını ve Rus işgali altına girdiklerini anlatıyor.


Kitap, hanlıklara bölünmeleri ve büyük Türk devletleri dönemindeki çatışmaları yansıtıyor. Bilge Kağan, Mata Kağan dönemlerine bakıldığında, Alper Tonga Türk-Turan birliği çağrısı gibi geliyor.

Şairin tarihsel ve felsefi resepsiyonları burada bitmiyor. Okuyucunun yüreği, Sümer dönemine inmek için yola çıkan Türk’ün “bir ayağı Pasifik Okyanusu’na, diğer ayağı da Atlantik Okyanusu’na, gökyüzünü omuzlarında tutan” katkılarını sayarken gururla doluyor. Tarihsel yenilgilerimizin nedenleri ortaya çıktıkça Turan Birliği’ne giden yolun kutsallığı da belli oluyor. Şiir, hakikatin ve adaletin müjdecisi Türklerin, kötülük ve kötülüğün taşıyıcıları teröristler, vandallar, manyaklar ve işgal güçleri ve bu güçlerin elindeki Ermenilere karşı kazandığı zaferle sona erer.

Şair-çevirmen Gulzira Sharipova, “Ruhlarla Sohbet” şiirini, yazı stili ve üslup açısından özgünlüğüyle öne çıkan Özbekçeye çevirdi. Şair Vakıf Aslan’ın Anadolu ve Özbek Türkçesinde ayrı ayrı basılan “Ruhlarla Söyleşi” şiiri, yakın gelecekte Bişkek’te düzenlenecek “İnci Dünyası İssyk Kul Türkleri” şarkı festivali kapsamında okurların beğenisine sunulacak. Kitap, Bişkek Uluu Toolor Yayınevi tarafından 500 adet basıldı.

Eser Türkçeye de çevrildi ve tanınmış şair-çevirmen Aslan Yusuf kitabı Türkçeye çevirdi. Birkaç gün önce kitap Türkçe olarak yayınlandı.

Vakfın geleneklerine uygun olarak kitapları ücretsiz dağıtacağı unutulmamalıdır. Unutulmamalıdır ki bu, Vakıf tarafından tercüme edilen, basılan ve ücretsiz dağıtılan 119. kitaptır.

Ayrıca Azerbaycan Milli Konservatuarı Profesörü, Sanat Doktoru, müzisyen Abbasgulu Necefzade’nin Türkçe ve Özbek dillerinde hazırladığı “Azerbaycan ulusal nefesli çalgılar (Organolojik-tarihi araştırma)” monografisi şarkı festivalinin bir parçası olarak Bişkek’te yapılacak. Bişkek’te düzenlenecek “İssyk Kulunun Pembe İnci Dünyası” (Monografi Ermenilerin hayallerini engellemek için tasarlandı), Nigar Hasanzadeh’in Türkçe, Özbekçe ve Azerbaycan dillerinde “Şiir Koleksiyonu”, Sayman Aruz’un “Yüzyıl Devrimi” Türkçe ve Özbekçe dillerinde ve diğer yazarların eserleri planlanmıştır.

Şair Vakıf Aslan’ın “Ruhlarla Sohbet” şiiri e-kitap olarak sitede yayınlandı. Şiir şu bağlantıdan okunabilir:

1. Türkçe: http://turktoday.info/biblioteka-turciya.html

2. Türk dilinde: http://turktoday.info/biblioteka.html

Gulzira Sharipova
www.kafiye.net