Kafiye.Net

Акасининг қотили

Олий таҳсилни тамомлаганимдан сўнг, бир муддат ишсиз қолдим. Қайси муассасага мурожат қилмай, иш стажи талаб қилишарди.Энди университетни тамомлаган кишида қандай қилиб иш стажи бўлиши мумкин?!

Қисқаси ишсизликдан чарчадим, кун кечириш учун нима иш бўлса қилишга тайёр эдим.

Бироз вақт ўтгач ҳарбий ҳизматга чақирилдим ва ҳизматга жўнаб кетдим. Бошқалар йигитлар каби мен ҳам аскар бўлдим.

Ҳизмат тугаб, уйга қайтиш пайти яқинлашганди.

Бир куни қўмондон мени чақириб, армияда қолиш ва келажакда зобит бўлишни маслаҳат берди.

“Армияда сиз каби мутахассисларга катта эҳтиёж бор” – деди у.

Ростини айтсам, бу мен учун ажойиб таклиф эди. Мен ҳеч иккиланмасдан уни қабул қилдим.Ҳарбий қисм марказдан узоқ,

чегарага яқин кичик шаҳарачада жойлашган эди. Менга уч хонали кенг хонадон берилди, маошим ҳам чакки эмас эди.Шу сабаб онамни ҳам олиб келдим. У киришимли бир аёл эди.

Мен ишга кетар, онам эса уйни йиғиштириб, тартибга келтиргандан сўнг шаҳар айланиб кетар эди. Шу тариқа қисқа вақт ичида дўст ва танишлар орттирди.Оқшомлари менга кечки овқатимни бериб, шаҳарда кўрганлари, танишган дугоналари, дўстлари ҳақида сўзлаб берарди. Ёшим ўттиздан ошган бўлсада, ҳали ҳамон уйланиш ҳақида ўйламасдим.Тўғриси ўйлашга вақтим ҳам йўқ эди.Онам эса тезроқ оила қуришимни истар эди.Бир куни ишдан келсам уйимиз ҳар доимгидан кўра бошқача бир об-ҳавода эканини ҳис қилдим.Онам таажубланганимни кўриб: қўшни қиз уйни саришталашимга ёрдам берди, илоҳим омон бўлсин”-деди.Мен унинг кимлигини сўрагунимча, жавобни кечиктирмади:-“Янги қўшнимиз.Ҳар доим кириб менга ёрдам беради.Мендан бошқа ҳеч ким билан яқин эмас.Оғир, босиқ бир қиз.Мактабда ўқитувчи бўлиб ишлайди.

“Онамнинг у ҳақда ҳавас билан сўзлаётганига эътибор бериб жилмайдим ва индамадим…

Кейинроқ бу қиз ҳақида батафсил билиб олдим.

Эрта оқарган сочлари унинг ёшини янада улуғроқ кўрсатарди.Эгнидаги

либослар эски, лекин тоза ва озода эди.

Унинг яхши инсон эканлигини ҳис қилдим.

Мен у қизни қаердадир кўрганга ўҳшардим, лекин эслолмасдим.

Бугун онам билан суҳбатлашиб ўтириб, унинг исми Хатира эканлигини билиб олдим.Онам

деярли ҳар куни у ҳақда гапириб оғзидан бол томиб мақтар эди.

Онамнинг сўзларига қараганда у жуда оғир қиз эди ва доим ғамгин юрарди..

Бир куни уйга кираётиб Хатиранинг онам билан суҳбатлашиб ўтирганини кўрдим.

Шу даражада суҳбатга киришиб кетган эдиларки,менинг кирганимни ҳам сезишмади.

Суҳбатлари шу қадар қизиган эдики, кейинги хонада жим ўтириб мен ҳам суҳбатларига қулоқ тутдим.

Онам унга, ” қизим, кўнглингни оч,гапирсанг дардинг бир оз енгиллашади. Мен сенинг онангман, менга айтадиган бирор гапинг борми?-деди.

Хатира онамни гапидан кейин, бошидан ўтганларни онамга сўзлай бошлади. “Мен отасиз ўсганман.

Отам ҳақида деярли ҳеч нарса билмайман.

Хатто уни ўзини ҳам кўрмаганман.

Онамдан отам ҳақида сўраганимда, у шаҳид бўлган деб айтганди.

Отам, онам билан турмуш қурган пайтларида,отамнинг бошқа оиласи бўлган экан.

Онамни эса бундан хабари бўлмаган.

У онамнинг қишлоғида ишлаган пайтлари онамни Бокуга олиб қочиб келган экан. Ётоқхонадан жой олиб,онамни тикув фабрикасига ишга жойлаган.

Онам айтгандики, биз турмуш қурганимиздан кейин Қорабоғ воқеалари бошланган. Отанг ҳам кўнгилли бўлиб ҳарбийга кетган. Бир муддат ўтиб эгнида аскар либоси бўлган бир одам келиб, онамга отам ҳалок бўлганини айтган.Мен ҳам онамнинг гапларига ишониб, отам билан фахрланар эдим.Худди шундай онам ҳам. Онам кундузи тикув фабрикасида ишлар,кечқурунлари хонадонларда кир ювиб мени вояга етказди. Мен олийгоҳни тугатдим ва компанияларнинг биридан иш топиб ишлай бошладим. Ойлик маошим яхши эди.

Ҳамма иш кўнгилдагидек эди.Лекин тўсатдан…

Ҳаёт кутилмаган воқеаларга бой дейдилар.

” Ҳатира асабийлашиб,бир оз сукут сақлади…

Ва кейин сўзида давом этди:Бизнинг “компаниямизнинг раҳбари Вугар исмли баланд бўйли, оилалик йигит эди.Айтишларича,унинг отаси юқори лавозимли давлат хизматчиси бўлган.

Вугар менга бир сўз айтмас, кўзларини мендан узмас эди.Менинг ёлғизлигимни билиб, ёқимсиз таклифлар қила бошлади.Мен эса унинг таклифларига рози бўлмасдим.

Вугар бўлса мендан ҳеч воз кечмас эди.

Мен ор-номусни ҳамма нарсадан устун билган қиз эдим. Шул сабаб, баъзан ишни ҳам ташлаб кетишга рози бўлар эдим. Аммо ишимни йўқотишни ҳам истамасдим. Бир куни Вугар мени кабинетига чақириб топшириқ берди. Куннинг охиригача ўша ишларни якунлашимни тайинлади. Шу қадар бошим иш билан банд эдики, қоронғи тушганини ҳам сезмай қолдим. Мен ишдан кетаётганимда Вугар эшик олдида қўлимдан тортиб машинага ўтқазди. У менинг оғзимни қўли билан беркитгани сабаб овозим ҳам чиқмади. Машинада яна икки киши бор эди. Бир уйга олиб боришди. Хонада Вугар билан ёлғиз қолдик. Столда турли хил спиртли ичимликлар бор эди. У менга ичимлик таклиф қилди. Мен рад этдим. Вугар ичди. Мен эса қочиш йўлларини излардим. Эшик ортида итлар бор эди.Менга “Бу ердан кетаман деб ўйлама,чиқиб кетолмайсан,итлар сени парча-парча қилиб ташлайди”-деди.Бирдан у меним ёнимга кела бошлади ва қўли билан кийимларим ёқасини йиртиб ташлади ва” шундай ҳам сен

меники бўласан, сени ҳеч кимга бермайман”-:деди.

“Мен қанча йиғлаб,ёлворишлаларимга ҳам эътибор бермай, менга ташланаверди. Мен стол устидан бир шиша ароқни олдим ва зарб билан унинг бошига урдим.У икки қўли билан бошини ушлаб ,” нима қилдинг?”деб ерга йиқилди.

Вугарниг қони оқиб деярли бир кўлча ҳосил қилди. Мен нима қилишимни билмай туриб қолдим.

Вугар бўлса жон таслим қилар эди. Мен қочмоқчи бўлдим,аммо ҳовлидаги итлардан қўрқдим.Ниҳоят ўзимни қўлга олиб,Вугарнинг телефонидан милицияга қўнғироқ қилдим.Милиция келиб менинг қўлимдан телефонни олди ва мени бўлимга олиб кетди.Аслида,

отам ҳалок бўлмаган, хатто Қорабоққа кетадиган йўл қаерда эканини ҳам билмаган. Онамни ҳеч кими йўқлигидан фойдаланиб, алдаб ҳомиладор холича ташлаб кетган. Ўзи катта лавозимда ишлаган. Энг даҳшатлиси, мен ўлдирган йигит менинг акам эди. Қамоқда ўзимни яхши тутганим боис муддатидан илгари озодликка чиқдим.Онам вафот этганди.

Одамлар менга ёмон кўз билан қарагани боис у ерда яшай олмадим.

Бу ерда ўқитувчи етишмаслигини эшитиб, кўчиб келдим.

Хатиранинг қисматига ачиндим.

Унинг нақадар ҳалол ва мағрур қиз эканлигини мана шу тариқа билиб олдим.Хатира мен таҳсил олган олийгоҳда ўқиган қиз эди.

Ажабланарлиси, онам излаган келин ўз оёғи билан унинг йўлидан чиққан эди.

Озар тилидан ўзбек тилига

Гулзира Шарипова ва Юсуф Аслан таржимаси

KARDEŞ KATİLİ

Yüksek öğrenimimi bitirdikten sonra bir süre işsiz kaldım.Hangi kuruma başvursam iş tecrübesi talep ettiler, Üniversiteden yeni mezun olmuş birinin iş tecrübesi ne olabilir?!

Kısacası işsizlikten bıktım, geçimimi sağlamak için ne gerekiyorsa yapmaya hazırdım.

Bir süre sonra askere alma mektubu aldım, diğerleri gibi ben de askerlik yaptım.

Eve dönmek üzereydi.

Bir gün komutan beni aradı ve ileride orduda kalmamı ve subay olmamı tavsiye etti.

“Orduda senin gibi uzmanlara büyük ihtiyaç var” dedi.

Dürüst olmak gerekirse bu teklif benim için şok oldu, tereddüt etmeden kabul ettim.

Sınır küçük bir kasabadaydı, bana üç odalı geniş bir daire verildi, maaşım fena değildi, annemi getirdim, sosyal bir kadındı.

İşe gittikten sonra annem evini toparladı ve beni şehirde gezintiye çıkardı.

Akşam bana yemek verip şehirde gördüklerini, arkadaşları ve tanıdıklarını anlatırdı, otuzlu yaşlarımda olmama rağmen hala evlenmeyi düşünmemiştim.

Farklı bir atmosferde olduğunu hissettim, annem şaşkınlığımı gördü ve “Teşekkürler komşu kızım.

Yardım etti.” Dedi.

Ona kim olduğunu sorduğumda cevap vermekten çekinmedi: “O bizim yeni komşumuzdu.

Bazen geliyor ve bana yardım ediyor.

Benden başka kimseye yakın değil.

Sessiz bir kız.

Okulda öğretmen olarak çalışıyor.

“Annemin coşkulu konuşmasına dikkat ettim, gülümsedim ve sessiz kaldım…

Daha sonra o kızla tanıştım.

Erken ağarmış gri saçları onu daha yaşlı gösterdi.

Giysileri eski ama temiz ve düzenliydi.

Onun iyi bir insan olduğunu hissettim.

Onu bir yerlerde gördüğümü sandım ama hatırlayamadım.

Bugün annemle konuşurken adının Khatira olduğunu öğrendim.

Annem neredeyse her gün konuştu ve onu övdü.

Anneme göre kapalı bir kızdı, hep acı çekiyordu.

Bir gün eve geldiğimde Khatira’nın annemle konuştuğunu gördüm.

Sohbete öyle dalmışlardı ki içeri girdiğimi hissetmediler.

Konuşmaları o kadar ilginçti ki yan odada sessizce oturdum.

Neredeyse onları dinliyordum.

Annem ona, “Kızım, biraz kapa çeneni.

Ne kadar çok dersen, kendin için o kadar üzülüyorsun.

Ben senin annenim, söyleyecek bir şeyin var mı?”

“Babasız büyüdüm.

Onun hakkında pek bir şey bilmiyorum.

Yüzünü hiç görmedim.

Anneme babamı sorduğumda şehit olduğunu söyledi.

Babam annemle evlendiğinde evliydi.

Annemin bundan haberi yoktu.

“Annemi Anamgilin köyünde çalışırken kaçırıp Bakü’ye getirdi, yurtta kaldı ve annemi dikiş fabrikasında çalıştırdı.

Annem Karabağ olaylarının biz evlendikten kısa bir süre sonra başladığını, babamın da gönüllü olarak askere gittiğini söyledi.

Annem babamın öldüğünü söyledi, annemin söylediklerine de inandım ve babamla gurur duydum.

Annem gündüz fabrikada çalıştı ve akşamları evde çamaşır yıkayarak beni yetiştirdi, liseden mezun oldum ve şirketlerden birinde iş buldum maaşımda iyiydi.

Güzeldi. Ama birdenbire…

Hayat sürprizlerle doldu, dediler.

“Görünüşe göre Khatira öfkeli olduğu için bir süre sessiz kaldı…

Ve sonra devam etti: “Şirketimizin başkanı Vugar adında uzun boylu bir gençti.

Evliydi.

Babasının üst düzey bir devlet memuru olduğu söyleniyor.

Vugar’dan soru gelmedi, gözlerini benden ayırmadı.

Yalnız olduğumu biliyordu ve bana her türlü tatsız teklifte bulundu.

Kabul etmedim.

Vugar benden vazgeçmedi.

Her şeyden önce işimi bırakmayı düşündüm.

Ben de işimi kaybetmek istemedim.

Bir gün Vugar beni ofisine çağırdı ve talimat verdi.

Günün sonunda işimin hazır olmasını istedi.

Kafam o kadar meşguldü ki hava kararacağını bilmiyordum.

İşten ayrıldığımda Vugar kolumu kapıda tuttu ve beni arabaya koydu.

Konuşamamak için ağzımı tuttu.

Arabada iki kişi daha vardı.

Vugar ve ben odada yalnız kaldık, masanın üzerinde çeşitli içecekler vardı, bana bir içki ikram etti, katılmadım, Vugar içti.

Kaçmanın yollarını arıyordum.

Kapıda köpekler vardı.

Bana “Merak etme buradan çıkamazsın.

Köpekler seni parçalara ayıracak.”Dedi.

Aniden bana gelmeye başladı.

Elini fırlatıp giysilerimin yakasını yırttı.

Sen olacaksın.

Seni kimseye vermeyeceğim.

“Ağladığımda bana hiç aldırış etmedi, bana geldi, masadan bir şişe votka alıp sertçe vurdum, iki eliyle kafasını tuttu ve “Ne yaptın?”Dedi yere düştü.

Vugar’ın kanı neredeyse yerde bir göl oluşturdu.

Ne yapacağımı bilmiyordum, Vugar ölüyordu, kaçmak istiyordum, bahçedeki köpeklerden korkuyordum.

Sonunda kendime geldim ve Vugar’ın telefonuyla polisi aradım – Polis geldi telefonu elimden aldı ve beni götürdü.

Babam ölmedi, Karabağ’ın yolunu bile bilmiyor, Annemi aldattı ve bir yalnızlık ve hamilelik halinde öldü.

Yüksek bir pozisyonda çalışıyor ve en kötüsü…

Öldürdüğüm kişi kardeşimdi. Hapishanede iyi davrandığım için erken salıverildim.

Hayatta değildi.

Dayanamadım, orada yaşayamadım, herkes bana tepeden baktı.

Burada bir öğretmene ihtiyaç olduğunu duydum.

Bu yüzden buraya taşındım.

“Hafızanın kaderi tarafından üzüldüm.

Onun ne kadar dürüst ve gururlu olduğunu bu şekilde öğrendim.

Yani, Khatira benimle aynı üniversitede okudu.

Neyse ki annemin aradığı gelin kendi başına çıktı. li.

Çeviri: Gülzira Şaripova ve Yusuf Aslan

Qardaş qatli

Mən ali təhsilimi başa vurduqdan sonra bir müddət işsiz qaldım.Hansı müəssisəyə müraciət etdimsə,iş stajı tələb etdilər.Univeristeti yenicə bitirən birisinin iş stajı necə ola bilərdi ki?!

Xülasə, iİşsizlikdən təngə gəlmişdim.Dolanışıq üçün hətta nə iş olsa, görməyə hazır idim.Qısa bir aradan sonra mənə hərbi xidmətə çağırış vərəqəsi gəldi.Mən də başqaları kimi hərbi xidmət keçdim. Evə qayıtmağa azqalmışdı.

Bir gün komandir məni yanına çağırıb hərbi xidmətdəqalmağımı, gələcəkdə zabit kimi yetişməyimi tövsiyə etdi:

“Orduda sənin kimi mütəxəsislərə böyük ehtiyac var, –dedi.Doğrusu,bu təklif mənə necə deyərlər, göydəndüşmə oldu.Fikirləşmədən qəbul etdim.Qulluq etdiyim hərbi hissə mərkəzdən uzaq,sərhədd əyaxın kiçik bir şəhərdə yerləşirdi.Məni üç otaqlı geniş bir mənzillə təmin etmişdilər.Məvacibimdə pis deyildi.Anamıda yanıma gətirmişdim.

O, ünsiyyətçil qadın idi.Mən işə gedəndən sonra anam evi səliqə-səhmana salıb şəhəri gəzməyə çıxardı.Az müddətdə özünəxeyli dost-tanış da tapmışdı.Axşam evəgələndə mənim yeməyimi verib,şəhərdə gördüklərindən,tanış olduğu rəfiqələrindən, dostlarından danışardı.Yaşım otuzu haqlasa da hələ evlənmək haqda fikirləşmirdim.Daha doğrusu,fikirləşməyə vaxt da tapa bilmirdim.Anam isəmənim ailə qurmağımı istəyirdi.

Bir gün işdən gələndə evimizin həmişəkindən daha da səliqəli,başqa bir ab-havada olduğunu hiss etdim.

 Anam təəccübləndiyimi görüb:
–Sağ olsun qonşu qız.O kömək etdi mənə”,
–dedi.Mən onun kim olduğunu soruşduqda cavabı gecikdirmədi:
 –”Təzə qonşumuzdu. Hərdən gəlib mənə kömək edir.
Məndən başqa heç kimə yaxınlıq etmir.Sakit bir qızdı.

Məktəbdə müəllimə işləyir.”Anamın belə həvəsli danışığına diqqət etdim, gülümsündüm və susdum…Sonralar məndəhərdən o qızla rastlaşırdım.Vaxtsız ağarmış saçları onu olduğundan yaşlı göstərirdi. Əynindəki paltarlar köhnə, lakin,təmiz vəsəliqəli olardı.Hiss olunurdu ki,səviyyəli birisidir. Mənə eləgəlirdi ki, haradasa görmüşəm, amma xatırlaya bilmirdim.Bu gün anamla söhbət edərkən adının Xatirə olduğunu öyrəndim. Anam demək olar ki, hər gün ondan ağız dolusu danışır, tərifləyirdi.Anamın dediyinə görə,qapalı bir qızdı.Daima niyəsə dərd çəkir.Bir gün evə gələrkən anamla Xatirənin söhbətləşdiyini gördüm.Başları söhbətə elə qarışmışdı ki, mənim içəri girməyimi hiss etməmişdilər.

Söhbətləri o qədər maraqlı idi ki,qonşu otaqda sakitcə oturub, nəgizlədim, bir az onlara qulaq asası oldum. Anam ona: “Qızım, az özünə qapan.Adam dərdini dedikcə yüngülləşir.Mən dəsənin anan, söylənəyin var sənin?” -dedi.Xatirə anamın təkidindən sonra başına gələnləri anama danışmağa başladı:“Mən atasız böyümüşəm. Onun haqqında çox məlumatım yoxdur.Heç üzünü də görməmişəm.Anamdan atam haqqında soruşanda onun şəhid olduğunu deyirdi.Atam anamla evlənəndə ailəli olub.Anamın bundan xəbəri olmayıb.O,anamgilin kəndində işləyərkən anamı qaçıraraq Bakıya gətirib.Yataqxanada yer alıb,anamı tikiş fabrikində işə düzəldib.


Anam deyirdi ki, biz evlənəndən bir az sonra Qarabağ hadisələri başladı. Atam da könüllü olaraq orduya getdi. Bir müddət sonra əynində əsgər paltarı olan bir adam gəlib,anama atamın öldüyünü deyib.Mən də anamın dediyinə inanıb, atamla fəxr edirdim.Elə anam da.Anam gündüzlər fabrikdə işləyir, axşamlar isə evlərdə paltar yumaqla məni böyütdü. Ali məktəbi qurtarıb şirkətlərin birində işə düzəldim.Aylıq məvacibim yaxşı idi. Pis dolanmırdıq.Hər şey yaxşı idi.Amma birdən…Həyat gözlənilməz hadisələrlədoludur, deyiblər.”


 Gürünür, Xatirə qəhərləndi deyə, bir az susdu…
Və sonradan sözünə davam etdi:
“Bizim şirkətin prezidenti Vüqar adlı ucaboylu bir cavan idi.Ailəliydi.Deyilənlərə görə,atası yüksək vəzifəli dövlət məmuru idi.Vüqarın kəsdiyi başa sorğu yoxuydu.Gözlərini məndən çəkmirdi.Kimsəsiz olduğumu bilib mənə cürbəcür xoşagəlməz təkliflər edirdi.Mən razı olmurdum.Vüqar isə məndən əl çəkmirdi ki, çəkmirdi.Mən namusumu hər şeydən üstün tutub işdən getmək haqqında fikirləşirdim.İş yerimi də itirmək istəmirdim.Bir gün Vüqar məni kabinetinə çağırıb tapşırıqlar verdi və bu işlərin günün sonuna hazır olmasını istədi.Başım işəo qədər qarışmışdı ki,havanın qaralmağından xəbərim olmamışdı. İşdən çıxanda Vüqar qapıda mənim qolumdan tutub maşına oturtdu.Əli ilə ağzımı tutmuşdu ki, səsimi çıxara bilməyim.Maşında ondan başqa iki nəfər vardı.Məni şəhər kənarındakı bir evə gətirdilər. Vüqarla mən otaqda tək qaldıq.Masanın üstündə cürbəcür içkilər var idi.O mənə içki təklif etdi.Mən razı olmadım.Vüqar içdi.Mən buradan qaçmağın yollarını axtarırdım.Qapıda itlər var idi.

O mənə:“Fikirləşib nahaq yerə özünü yorma, buradan çıxa bilməyəcəksən.İtlər səni parça-parça edər” –deyirdi.Birdən o mənətərəf gəlməyəbaşladı.Əlini atıb paltarımın yaxasını cıraraq dedi:“Onsuzda sən mənim olacaqsan.Səni heç kimə verməyəcəm.”Mən nə qədər yalvardım, ağladımsa,o mənəheç fikir vermirdi,elə üstümə gəlirdi.Mən masanın üstündən araq şüşəsini götürüb onun gicgahına güclü zərbə endirdim.O, iki əliylə başını tutaraq: “Sən neylədin”, –deyib,yerə yıxıldı.

Vüqarın qanından yerdə az qala göl əmələgəldi. Mən nəedəcəyimi bilmirdim.Vüqar can verirdi.Mən qaçmaq istədim.Həyətdəki itlərdən qorxdum.Nəhayət,özümü ələ alıb Vüqarın telefonu ilə–öz telefonumu əlimdən almışdı –polisəzəng etdim.Polislər gəlib məni apardılar. Sən demə atam ölməyibmiş,heç Qarabağın yolunu da tanımır.Anamı kimsəsiz,hamilə vəziyyətdə aldadaraq aradan çıxıbmış.Özü də yüksək vəzifədə işləyir.Ən dəhşətlisi isə…öldürdüyüm adam mənim qardaşım imiş.Həbsdə özümü yaxşı apardığıma görə vaxtından tez azadlığa çıxdım.Anam artıq həyatda yox idi. Dözə bilməmişdi.Mən orada yaşaya bilmirdim.Hamı mənə pis baxırdı. Eşitdim ki,burada müəllimə eytiyac var.Ona görədə buraya köçdüm.”Xatirənin taleyinə üzüldüm.Onun necə namuslu,qürurlu bir qız olduğunu beləcə öyrəndim.Sən deməXatirə mənimlə eyni universitetdətəhsil alıb.Qismətə bax e,anamın axtardığı gəlin özü öz ayağı iləgəlib çıxmışdı..li.

www.kafiye.net