Kafiye.Net

Озарбайжонлик дўстим,шоир ва ёзувчи Дамет Салманогли ҳикоясидан таржима.Қардош озарбайжон элининг шаҳид ўғлонларини Аллоҳ раҳматига олсин,жойлари жаннатларда бўлсин.Сабрли,матонатли шаҳид Оналари қошида биз Оналар,дунё Оналари таъзимдамиз!

Ҳикоя

ШАҲИДНИНГ ОНАСИ

Мен бугун денгиз қирғоқлари бўйлаб сайрга чиқдим. Ҳазин шабода эсар, денгиз тўлқинлари бир-бирлари билан қувлашмачоқ ўйнаётгандек туюларди.

Мендан сал нарида ҳам бир неча одам сайр қилиб юрар эди.

Денгиз қирғоғида бир аёл ҳам бор эди.У денгизга узоқ тикилган холатда, кўзларини денгиздан узмай бир нуқтага қадаб турарди.

Бу холатга қизиқишим устун келиб, аста- секин у томон юра бошладим.Етиб бориб аёл билан саломлашдим.У бир чўчиб тушгандай бўлди ва менга қараб;

– Ҳа, болам, нима учун денгизда танҳо юрганлигимни билмоқчи эканлигингни сезаяпман.

– Онажон .. кўзларингизни пирпиратмасдан бир нуқтага қадаб туришингиз эътиборимни тортди. Мен ҳам денгизни жуда яхши кўраман, агар денгизни бир кун кўрмасам, унинг юрак уришини эшитмасам, ўзимни кайфиятсиз, хорғин ҳис қиламан.

Аёл маюс холатда аста сўзлай бошлади:

“Болам, менинг дардим жудаям залворли.

Гарчи у оғир бўлса-да, ғурурлантирувчи бир дарддир.

Эшит..сен ҳам ғамгузор бир онанинг аҳвохолидан огоҳ бўл!

Мен сенинг олижаноб инсон эканлигингни сезиб турибман.

Ўғлим ҳарбий, полковник-лейтенант унвонига эга эди.

У жуда жасур йигит эди.Буни у менинг ўғлим эканлиги учун айтмаяпман, бутун элу-халқ шундай эътироф этади.

Ўғлим Лолатепа учун бўлган жангларда қаҳрамонлик кўрсатди. Президентимиз шахсан ўзлари унга полковник унвони ва жасорат медалини топширди…

Улуг Ватан уруши бошланганидан кунлари ўғлим қўнғироқ қилди. У жуда хурсанд кайфиятда эди. Онажон, тез орада бутун Қорабоғни ишғолдан озод қиламиз”.

Мард ўғлонларимиз шер, йўлбарс каби жангга кириб, душманни тор-мор этиш ҳаракатида.

Биз қаҳрамон халқмиз .Буюк аждодларимиз,

ота-боболаримиз руҳи руҳимизга мадад бўлаётир. Гўё боболаримизнинг руҳлари бизни жасоратга чорлаётгандай,

вайрон бўлган қишлоқ, шаҳар ва мозорларимиз бизни озод қилинг”, – деяётгандек бўлади. “Яқинда Оқдарани озод қиламиз аа ҳаммамиз қишлоққа, болалигимиз ўтган ерларга қайтамиз”-,деди

– Ҳа боламаа.Боламнинг бу орзуси юрагида қолди.

У Шушани озод қилиш учун бўлган жангларда қаҳрамонларча ҳалок бўлди.

Бутун Озарбайжон халқи бу Ватанда шундай мард ўғлонлар борлигидан фахрланмоқда.

Мен эса Ватанимизни озод қилган фидойи қўшинимиз билан фахрланаман.

Она сифатида, фуқаро сифатида бундан ғурурланаман…

Мен мард ўғилнинг онасиман..

Мен шаҳиднинг онасиман...

Ҳўп болам, мен сен қизиқаётганинг учун нега денгизга,бир нуқтага қараб туришимни айтаман.

Ўғлим Агдаранинг мафтункор гўзаллигини тарк этганида 13 ёшда эди.

У бу тоғни ,бу дарани шу қадар севардики, уни сайр этиб тўймас эди.

У ҳар доим: “онажон, Аллоҳ бизга қандай гўзал Ватанни макон қилиб берган, унинг зилол суви, тоза ҳавосига тўйолмайсан-дер эди.

Ҳа, болам, орсиз душман сабаб ўз юртимиздан қочқин, кўчманчи бўлдик…

Биз тоғ одамларини денгиз яқинида жойлашган кашшофлар лагерига кўчиришди.Аксарият ёши улуғларимиз, кексаларимиз бу ердаги об-ҳавога мослаша олмай бу дунёни тарк этдилар.

Лекин менинг ўғлим бу денгизни жуда яхши кўрар,ундан тўйиб-тўйиб нафас оларди. Унинг ёшлик йиллари деярли шу ерда, шу денгиз қирғоқларида ўтди.

У сузиш билан шуғулланарди ва балиқчиларга қўшилиб, улар билан балиқ овига кетар эди..

Унинг жисмоний тайёргарлиги юксак даражада бўлганлиги сабабли ҳарбийга ўқишга кирди.

Болам ҳар доим шундай дер эди.

“Онажон, мободо уруш бошланиб, урушда шаҳид кетсам, мени хотирлаш учун денгизга боринг ва денгизда бир нуқтага қараб, денгиз билан гаплашинг, тўлқинлар сасида менинг овозимни эшитасиз…

Ўғлим шаҳид бўлган кундан бошлаб, ҳар куни денгиз қирғоғига келаман,худди шундай сайр қилиб, унинг пичир-пичирларида, худди ўғлимни товушини эшитгандек, у билан дилдан суҳбатлашаман. ҳаёлан ўғлимнинг руҳи билан гаплашаман, у эса менга тасалли беради, юпатади.

“Мана, энди билгандирсан болам, мен нима учун денгиз билан суҳбатлашишимни?”

22.12.2020

Дамат Салманогли

Озар тилидан ўзбек тилига Гулзира Шарипова ўгирди

HEKAYƏ

ŞƏHİD ANASI

Bu gün dəniz kənarında gəzirdim,həzin külək əsirdi,dənizin dalğaları bir-birini aramla qovurdular,elə bil ki, qaçdı- tutdu oynayırdılar.

Məndən bir qədər aralıda bir neçə adam gəzişirdi.

Amma bir qadın dənizə həsrətlə baxır və gözlərini bir nöqtəyə zilləyərək heç ayırmırdı ordan.

Maraq üstün gəldi, yavaş-yavaş ona tərəf yaxınlaşmaqa başladım, çatıb salam verdim.

Qadın diskinən kimi oldu, salamı alıb gözlərimə baxdı:

-Hə, ay bala, bilirəm, indi soruşacaqsan ,tək-tənha niyə dəniz kənarındayam.

-Anam ..üzürlü sayın məni, fikrimi cəlb eləyən sizin gözlərinizi qırpmadan bir nöqtəyə baxmağınızdır.Mən də dənizi çox sevirəm, demək olar ki, bir gün dənizi görməsəm, onun qəlb döyüntüsünü duymasam, həmən günü ruhumu çox yorğun hiss edirəm.

Qadın yorğun və asta səslə söhbətə başladı:

-Həə, ay bala, mənim dərdim böyükdür.

Böyük olsa da , qururvericidir.

Danışım …siz də hali olun ağbirçək ananın halından.

Görürəm, siz çox alicənab insansız ,mən də insan sərrafıyam, bala ,üzünə baxan kimi hiss edirəm.

Mənim oğlum hərbçiydi, polkovnik – leytnant rütbəsindəydi.

Çox igid oğlan olub.Öz oğlum olduğuna görə demirəm ha..bunu bütün el -oba deyir…

Lələtəpə uğrunda gedən döyüşlərdə qəhrəmanlıq göstərib.

Cənab Prezident şəxsən özü ona polkovnik rütbəsi və igidliyə görə medal vermişdi…

Vətən müharibəsi başlayandan sonra oğlum zəng eləmişdi, çox sevinirdi,deyirdi: -Ana, inşAllah tezliklə bütün Qarabağı içğaldan azad edəcəyik.

Bizim cəngavər oğullarımız şir,pələng kimi döyüşürlər ,düşmənin üstünə qırğı kimi şığıylrlar.

Deyirdi, ana, biz qəhrəman xalqıq .

Əcdadlarımız cəngavər qızılbaşlar olub,onların ruhu bizim ruhlarımızla təmasa girib ,ulu babalarımızın ruhları bizləri səsləyir .

Viranə qalan kəndlərimiz, şəhərlərimiz, məzar yerlərimiz ,,bizləri azad edin”,- deyir.Tezliklə Ağdərəni azad edəcəyik,hamımız qayıdarıq kəndimizə , uşaqlıq illərimin keçdiyi yerə…

Burnumun ucu göynəyir o yerlər üçün.

-Həə..bala arzusu ürəyində qaldı,balamın.

Şuşa uğrunda gedən döyüşlərdə qəhrəmancasına şəhid oldu.

Bütün Azərbaycan xalqı fəxr eləyir ki, bu vətənin belə cəngavər igidləri var.

Mən də fəxr eləyirəm-Vətənimizi azad edib bizim rəşadətli ordumuz.

Mən bir ana kimi, bir vətəndaş kimi qurur duyuram …

Mən igid oğul anasıyam..

Mən- şəhid anasıyam…

Hə, bala deyəcəm niyə dənizə bir nöqtəyə baxırdım.

Bilirəm..sənə çox maraqlı gəlib .

Ağdərənin füsünkar gözəlliyindən ayrılanda oğlumun 13 yaşı var idi.

Elə çox sevirdi o dağı ,dərəni ,seyr etməkdən doymurdu.

Həmişə deyirdi:,, ay ana, Allah təala bizə nə gözəl vətən bəxş eləyib,suyunun dadından,təmiz havasından doymaq olmur.

Hə, bala..öz yürdumuzdan qaçqın,köçgün olduq…

Biz dağ adamlarını dəniz kənarına yaxın yerdə yerləşən pioner düşərgələrində məskunlaşdırdılar.Əksər yaşlılarımız, qocalarımız uygunlaşa bilmədilər buraların havalarına, dünyalarını dəyişdilər.

Amma mənim oğlum bu dənizi çox sevdi..dənizlə nəfəs alırdı demək olar ki…gənclik illəri bu dənizin sahilində keçdi…

Üzgüçülüklə məşgul olurdu,hərdən də balığçılara komək edib, onlarla balığa gedirdi.

Hərbi məktəbə daxil oldu ,fiziki hazırlığı çox yüksək idi.

Deyirdi:

-Ana, müharibə başlasa ,şəhid olsam, məni xatırlayan kimi, get dənizə bir nöqtəyə bax…dənizlə söhbət elə,dalğaların səsində mənim səsimi eşidəcəksən…

Oğlum şəhidlik zirvəsinə yüksələn gündən hər gün dəniz kənarına gəlirəm, bax beləcə dənizi seyr edib ,ləpələrinin həzin pıçıltısında sanki onun o doğma səsini eşidirəm, ürəyimdə onunla söhbətləşirəm.Hiss edirəm ki, ruhum ruhuyla təmas qurur, oğlumun ruhuyla xəyalən söhbət edirəm,o da mənə təsəlli verir.

– Hə, ay bala, bildinmi, mən niyə dənizlə söhbət edirəm?..

22.12.2020 Damət Salmanoğlu
www.kafiye.net